IMPRESJONIZM


Nowy kierunek artystyczny nazwany został impresjonizmem od wystawionego w roku 1872 przez Claude Monet obrazu o tytule "Impresja - wschód słońca". Impresjonizm pojawił się we Francji w twórczości kilku malarzy, którzy założyli własne ugrupowanie i wspólnie wysyłali prace na wystawy. Niektórzy, zaprzyjaźnieni ze sobą, spotykali się w Cafe Guerbois, ale w swojej twórczości każdy z nich prezentował odmienną osobowość i metody. Do grupy tej należeli : Edouard Manet, Claude Monet, Auguste Renoir, Camille Pissarro, Edgar Degas i Alfred Sisley. Słowo "impresja "oznacza "wrażenie" i to właśnie ono było tym, co impresjoniści pragnęli oddać w swojej sztuce. Zwracali się ku wrażeniom wzrokowym jakich doznawali patrząc na krajobrazy, ludzi i przedmioty. W obrazach impresjonistów zaobserwować można nową formę postrzegania świata. Zwracają oni uwagę na ulotność efektów światła słonecznego, ich migotanie w powietrzu, wydobywali odcienie kolorów prawie niezauważalne w naturze. Zauważyli oni, że kolor ulega zmianie w zależności od pory dnia i odtwarzali go w nieskończonej ilości odcieni. Zwrócili też uwagę na fakt, iż światło rozszczepia każdy kolor na ogromną ilość różnobarwnych cząsteczek. Dlatego uznali, iż błędem jest malowanie płaszczyznami, ponieważ tak naprawdę nie istnieją one w przyrodzie. Niebo w jednej chwili jest błękitne, a w następnej może być żółte. Ponadto odtworzyć pragnęli osobiste nastroje, wrażenie chwili, jej ulotność. Obrazy impresjonistów wymagają umiejętności skonstruowania obrazu z podanych przez malarza elementów. Dlatego też współcześni impresjonistom nie umiejący tego dokonać, długo nie mogli zaakceptować tego kierunku. Ich obrazy skonstruowane są w głównej mierze z drobnych plamek, smużek i kreseczek położonych na całej powierzchni płótna, sprawiających często wrażenie, że zostały położone przypadkowo, bez jakiegokolwiek zamysłu. Najlepsze prace Moneta, Renoira i innych impresjonistów powstały w latach 70- ych XIX wieku. Wzbogacając malarskie środki wyrazu, impresjoniści nadali pewne określone znaczenia pojęciom światła, powietrza, barwy i całej zmieniającej się natury. Koloryt otaczającego ich świata wyrażali barwami widma słonecznego lub płatków kwiatów. W ich malarstwie pojawia się nieznany dotychczas pierwiastek liryczny, artystyczna intuicja, elementy irracjonalne i podświadome. Był to olbrzymi krok do przodu w rozumieniu świata, będący także wynikiem rozwoju w sztuce europejskiej trwającego od czasów renesansu. Impresjoniści zwrócili uwagę na dekoracyjne wartości malarstwa oraz na odczucia artysty. Rysunek zaczyna pełnić odtąd rolę raczej symbolu artystycznego. Z czasem do grupy impresjonistów przyłączyli się studenci z Akademii Suisse: Edgar Degas, Paul Cezanne, Armand Guillaumin i Berthe Morrisot.W latach 1874 -1886 impresjoniśi urządzili w sumie 8 wystaw będących manifestacją twórczości ich szkoły. Bezpośrednią kontynuacją malarstwa impresjonistycznego było malarstwo neoimpresjonistyczne stworzone przez Georgesa Seurata. Grupa neoimpresjonistów skupiona była wokół Salonu Niezależnych organizowanego od roku 1884. Należeli do niej oprócz wspomnianego Seurata Camille Pissarro, Paul Signac, Charles Angrand i Albert Dubois-Pillet. Częściowo stosowali ich techniki Paul Gauguine, Van Gogh i Henry Tolouse Lautrec. Z czasem przyłączają się do nich artyści belgijscy i włoscy. Neoimpresjoniści uważali, że impresjoniści nie stosowali się do naukowo potwierdzonyh praw optycznych, lekceważyli kompozycję i odrealniali rzeczywistość. Sami opierali się na scientyźmie i pragnęli stworzyć malarstwo podporządkowane ścisłym regułom naukowym. Dążyli do oddania w sposób możliwie najwierniejszy jaskrawości światła. Uważali za słuszne korzystanie tylko z czystych barw widma, a ich zestawienia określane były przez prawa naukowe. Harmonię kompozycji pragnęli osiągnąć opierając się na stosunkach liczbowych.Obraz jest dla nich wartością autonomiczną tak samo jak barwy, a przedmioty sprowadzone zostają do form geometrycznych. Neoimpresjonizn silnie oddziaływał na Nabistów, Kubistów i niektórych futurystów, był zapowiedzią nowatorskich eksperymentów sztuki XX wieku.