SP Bratkówka - fotografia
strona główna mapa okolice email

HISTORIA OŚWIATY W BRATKÓWCE

„Bez nauki ginie o człowieku i narodzie pamięć”

    Początki nauki szkolnej w miejscowości Bratkówka datują się w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia. Najstarszy dokument „Księga ocen” od roku 1903 dowodzi, że powstała Szkoła Ludowa, którą prowadził Michał Kosiba. Dzieci uczyły się w parterowym budynku szkolnym, w którym mieściło się także mieszkanie nauczyciela. w budowie szkoły uczestniczyli mieszkańcy Bratkówki, którym przewodził Tomasz Gałuszka oraz Jan Szarek. Szkoła była jednoklasowa, uczyli w niej Jan Mazur, Emilia Lewicka, ks. Józef Ernest Świątek. w czasie uczęszczania do szkoły dzieci uczyły się czytać, pisać, rachunków z geometrią, przyrody, rysunków, śpiewu, robót ręcznych z ćwiczeń gimnastycznych. w ocenie ucznia brano pod uwagę jego pilność, zachowacie i porządek zewnętrzny. W tamtym czasie obowiązywały następujące oceny szkolne: chwalebne, wytrwała, wzorowy, niejednostajny, naganny.
    W roku 1903 do szkoły w Bratkówce do szkoły uczęszczało ok. 70 dzieci. Stopień organizacyjny był różny. Na początku istnienia była to szkoła jednoklasowa, w roku 1913/14 było sześć klas a w 1925/26 – siedem..
    Od roku 1929 w Bratkówce funkcjonowała w Bratkówce Publiczna Szkoła Powszechna. Cztery oddziały uczyły się w jednej sali lekcyjnej. Do 1 z 2 klasy uczniowie chodzili kolejno przez rok, do 3 klasy dwa lata, a do 4 klasy trzy lata. Po ukończeniu 4 klasy dzieci z Bratkówki mogły się uczyć dalej w szkole w Odrzykoniu lub w Potoku. Zamożniejsi mieszkańcy posyłali je do Gimnazjum w Krośnie. W czasie okupacji niemieckiej w latach 1940 1944 szkoła stała się placówką z stopnia czteroklasową. Kierownikiem był Marian Więcek, który piastował to stanowisko do roku 1953. W okresie międzywojennym uczyli następujący nauczyciele: Ignacy Podkul (1919-1930), Olga Tkaczykówna (1930-1933), Edward Masłowski (1930-1934), Jadwiga Więcek (1934-1939). Religię prowadził ks. Józef Kluz – proboszcz z Odrzykonia dowożony na lekcje przez Józefa Słowika. Po przeniesieniu parafii z Odrzykonia do Ustrobnej w roku 1975 naukę religii prowadził ks. proboszcz Franciszek Podsiadło w punktach katechetycznych organizowanych w domach prywatnych. Od roku 1990 nauka religii odbywała się w szkole.
     Po Marianie Więcku kolejni kierownicy szkoły to Aniela Szafran, Janina Ochała, Irena Leśniak, Franciszek Zygmunt, Krystyna Moskal. Obecnie dyrektorem szkoły jest Jolanta Mikus.
    Po wojnie na resztówce majątku Starowieyskich powstał w roku 1946 Uniwersytet Ludowy z internatem. Do jego powołania przyczynili się inż. Tadeusz Kozik, Stanisław Witkoś, mgr Jan Juszczęć – inspektor szkolny. Obsadę pedagogiczno-instruktorską stanowili Karol Groszek, Stanisław Witkoś, Kazimierz Dudek, Franciszek Grochowski. Uniwersytet prowadził kursy kulturalno-oświatowe z z zakresu spółdzielczości. Program nauki obejmował przedmioty ogólnokształcące i zawodowe z rolnictwa, łąkarstwa, warzywnictwa oraz pszczelarstwa. W roku 1949/50 nastąpił trudny okres dla szkolnictwa w Bratkówce. Wobec brak drugiej sali dzieci uczyły się w wynajętym domu Józefa Gałuszki. Po 5 latach nauki uczniowie przechodzili do szkoły zbiorczej w Ustrobnej lub w Odrzykoniu. W roku 1950 szkoła podstawowa została ulokowana w budynku Starowieyskich. Zajmowała pomieszczenia na izby lekcyjne, salę gimnastyczną, kancelarię, mieszkanie nauczycielskie oraz przedszkole. W latach 50-tych nastąpiło rozszerzenie stopnia organizacyjnego szkoły w Bratkówce do klasy szóstej. W rocznikach o niższej liczbie uczniów prowadzone były klasy łączone. Nauczyciele, którzy uczyli to: Jadwiga i Marian Więcek, Julia Haniebnik, Mieczysław Mastyka oraz Stanisław Guzek.
    Lata sześćdziesiąte w miejscowej oświacie to organizowanie klasy siódmej i ósmej. W szkole zwiększyła się liczba nauczycieli i uczniów. Z pełnym zaangażowaniem troszczono się o życie kulturalne z sportowe oraz organizowano wycieczki przyrodnicze, historyczne i krajoznawczo-turystyczne po najbliższej okolicy z autokarowe do dalszych miast. w tamtym czasie uczyli następujący nauczyciele: Zofia Bajgier, Zofia Jajko, Aniela Szafran, Anna Gaj, Anna Sobczak, Krystyna Łoboza, Janina Ochała, Genowefa Nitka, Kazimierz Słyś, Zofia Wilk, Genowefa Gromek, Jadwiga z Marian Więcek.
    Pod koniec lat 60-tych dworek Starowieyskich był remontowany (1968-1973). Założono instalację gazową, częściowo wymieniono podłogi i okna, wymalowano klasy. W związku z tą sytuacją lekcje odbywały się w budynku „starej „ szkoły, w Domu Ludowym, Banku Spółdzielczym oraz w prywatnych domach. w tych latach wielkie zaangażowanie w sprawach remontu z szkoły wykazał Komitet Rodzicielski, któremu przewodniczył pan Franciszek Bardzik. W latach 70-tych sukcesy odnosił zespół muzyczny i chór prowadzony przez panią Janinę Ochałę. Członkowie tego zespołu zdobywali wyróżnienia podczas przeglądów zespołów artystycznych organizowanych na szczeblu gminnym z rejonowym. Pełna szkoła ośmioklasowa była do roku 1985. Nadal w niektórych rocznikach funkcjonowała nauka w systemie łączonym. Obsadę nauczycielską w latach 70-tych stanowili: Marian Więcek, Teresa Kocur, Kazimiera Wilk, Barbara Zagórska, Irena Leśniak, Janina Ochała, Aniela Szafran, Genowefa Gromek, Zofia Wilk. W historii oświaty w Bratkówce były różne okresy.
    Na początku lat 70-tych szkoła patronowała filii w Rzepniku, w której uczyła Barbara Zagórska. w roku 1975/6 nastąpiło obniżenie stopnia organizacyjnego szkoły do klasy szóstej. Rok później szkoła podstawowa w Bratkówce stała się filią Szkoły Podstawowej w Ustrobnej.
    W roku szkolnym 1986/87 szkoła stała się placówką samodzielną, z klasami I-V. Liczyła wtedy 82 uczniów. Podniesiono stopień organizacji do klasy VI. Prowadzenie szkoły powierzono nauczycielce tej szkoły Krystynie Moskal. Uczący w tym roku szkolnym i kolejnych latach nauczyciele to: Barbara Zagórska Irena Leśniak, Janina Ochała, Małgorzata Król, Anna Bagińska, Barbara Maras, Jolanta Mikus, Sławomir Przystaś, Danuta Cebula, Andrzej Zagórski. Organizacja szkoły I-IV funkcjonowała do roku 1993.
    W związku ze wzrastającą liczbą uczniów (ponad 100) Kuratorium Oświaty w Krośnie podniosło stopień organizacyjny szkoły do klasy VIII z taki stan utrzymał się do roku 1999. Nauczyciele pracujący w tych latach to oprócz wcześniej wymienionych: Małgorzata Krzanowska, Ewa Górska, Teresa Lidwin, Wioletta Szeller, Mariusz Kuszaj, Alicja Radwańska, Robert Moskal, Marta Guzek, Ewa Korczyńska, Małgorzata Walczyk, Bożena Urbanek, Magdalena Król, Sławomir Szwed, Andrzej Orybkiewicz, Renata Kłosowicz, Anna Kubiszyn, Halina Lidwin, Teresa Ochała, Janusz Słowik.
    W roku 1989/90 reaktywowano szkołę w Wojkówce jako szkołę filialną Bratkówki. Pracowały tam: Bożena Strejczyk, Małgorzata Blicharczyk, Maria Częczek. Naukę religii w szkole od roku 1990 prowadzili księża: Czesław Kubrak, Henryk Mazur, Marek Pęcak, Wiesław Bednarz, Andrzej Buchowski.
    W latach 1992-97 dzięki przychylności władz Kuratorium Oświaty a później władz samorządowych przeprowadzono remont pokrycia dachu dworku wraz z malowaniem, orynnowaniem, przebudową kominów. W tychże latach systemem gospodarczym z dużym udziałem rodziców położona została boazeria w hallu szkolnym, korytarzach, pokoju nauczycielskim. Przeprowadzono kapitalny remont węzła sanitarnego, cyklinowano podłogi w sali gimnastycznej z klasach. Wymieniono na nową instalację gazową z piece grzewcze. Szkoła wspólnie z radą rodziców organizowała imprezy, festyny zabawy, z których dochód przeznaczono na zakup sprzętu szkolnego, meblościanek, pomocy dydaktycznych, sprzętu sportowego, kserokopiarki, komputera. Z tych środków finansowych urządzano imprezy dla dzieci, wycieczki. Zmieniło się również otoczenie szkoły: rozebrano resztówkę gospodarczą, zniwelowano z utwardzono teren, wykonano boiska sportowe do piłki siatkowej z nożnej oraz zaplanowano boisko do koszykówki. Zinwentaryzowano park przyszkolny, stare drzewa jako pomniki przyrody doczekały się konserwacji. Podwórze szkolne zostało utwardzone z pokryte kostką brukową, założono kwietniki, rabaty, zasadzono młode drzewka i krzewy.
    W latach 1995-99 uczniowie odnosili sukcesy w konkursach przedmiotowych, artystycznych (Grand Prix w ogólnopolskim konkursie plastycznym) oraz w sporcie. Reprezentacja szkoły w piłce siatkowej dziewcząt w ciągu ostatnich lat odnosiła sukcesy w rozgrywkach gminnych i rejonowych.
    W roku szkolnym 1999/2000 dyrektorem szkoły w Bratkówce została p. mgr Jolanta Mikus.
    Na początku roku szkolnego 2002/2003 nadano Szkole Podstawowej w Bratkówce imię błogosławionego Stanisława Starowieyskiego.

Bibliografia:
1. Stanisław Pomprowicz – „Z dziejów wsi w gminie Wojaszówka”.
2. Ks. Władysław Sarna – „Opis powiatu Krośnieńskiego”.
3. „Księga ocen” z 1903 roku 1910/11, 1924/25, 1931/32.
4. Dzienniki lekcyjne – roczniki od 1950 do 1968.
5. Protokoły Rady Pedagogicznej – roczniki 1960 do 1999.
6. Wywiady z byłą kier. Szkoły p. Janiną Ochałą i mieszkańcem wsi p. Karolem Moskalem.